آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی

آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی

احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک نسبت به مواد مورد استفاده در دندانپزشکی در مراحل مختلف درمان بیماری‌های دندانی از تشخیص تا بازسازی دندان برای بیماران ، پرستاران و دندانپزشکان وجود دارد . در این مقاله ما در مورد آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی توضیحاتی را ارائه می‌دهیم.

[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6cd0d8″]

علائم

بینی، گلو و گوش‌ها

آبریزش بینی، انسداد بینی ، عطسه ، دردهای سینوسی، سر درد، ترشحات پشت بینی (ترشح مخاط در گلو از پشت بینی) ، کاهش حس بویایی و چشایی ، گلو درد ، التهاب حنجره (تارهای صوتی) ، خارش در دهان و گلو ، گرفتگی و کیپ شدن گوش‌ها .

چشم‌ها

خارش چشم‌ها ، آبریزش از چشم ، گل مژه ، قرمزی چشم‌ها ، تورم چشم‌ها ، سیاه شدن اطراف چشم به دلیل مسدود شدن سینوس‌ها .

پوست

کهیر ، خارش در نواحی متورم، بثورات پوستی، اگزما ، ترک‌خوردگی پوست ، خشکی یا رطوبت پوست ، شکنندگی پوست ، آنژیودام، تورم لایه‌های عمقی پوست .

علائم

مسیرهای عبور هوا

خس‌خس در هنگام نفس کشیدن ، اختلالات تنفسی ، سرفه (به خصوص در هنگام شب) ، تنگی نفس .

گوارش

تورم لب‌ها ، تورم زبان ، خارش لب‌ها ، خارش زبان ، درد شکم ، احساس بیماری ، استفراغ ، یبوست ، اسهال ، خونریزی از مقعد ، رفلاکس معده ، اختلالات رشد .

ممکن است کودک نسبت به مواد مصرفی در دندانپزشکی آلرژی نشان دهد اما این عارضه‌ها بیشتر در کودکانی که سابقه ابتلا به این نوع آلرژی‌ها در خانواده آنها وجود داشته است بیشتر دیده می‌شود . برخی از علائم آلرژی کودکان در دندانپزشکی عبارت است از :

علل و عوامل ایجاد آلرژی و حساسیت کودکان در دندانپزشکی

چه اقدامات دندانپزشکی صرفاً یک جرم‌گیری باشد یا هر درمان دندانپزشک دیگری ، این احتمال وجود دارد که کودک شما نسبت به مواد مورد استفاده در عمل‌های دندانپزشکی واکنش‌های آلرژیک نشان دهد .

گلوتن

اگر کودک شما دچار عدم تحمل گلوتن یا آلرژی نسبت به گلوتن باشد به دندانپزشک کودک اگر از عوامل حاوی گلوتن استفاده می‌کند اطلاع دهید . بسیاری از دندانپزشکان از این مواد استفاده می‌کنند . در ملاقات و معاینه‌های بعدی برای جرم‌گیری‌های دوره‌ای دندان از دندانپزشک بخواهید که از مواد بدون گلوتن برای درمان دندان‌های کودک شما استفاده کند .

 فلزها

اگر کودک شما نسبت به فلزات آلرژی دارد باید متوجه باشید که بسیاری از روکش‌ها و مواد پرکننده از فلزات ساخته شده‌اند . اگر دندانپزشک از مواد فلزی ترمیمی در دهان کودک استفاده می‌کند ممکن است دچار آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی شود و این آلرژی‌ها تا زمانی که روکش‌ها یا مواد پرکننده از دهان خارج نشوند ادامه می‌یابد .

حتماً دندانپزشک را از آلرژی فرزند خود نسبت به فلزات آگاه کرده و از وی بخواهید که فقط از روکش‌ها و مواد پرکننده تمام پرسلنی استفاده کند .

علل و عوامل ایجاد آلرژی و حساسیت کودکان در دندانپزشکی

جیوه

اگر کودک شما به جیوه حساسیت دارد ، باید بدانید که مواد ترمیمی و پرکننده‌های آمالگام از جیوه ساخته شده‌اند . واکنش‌های حساسیتی شدید تأخیری به مواد ترمیمی آمالگام به شکل اریتماتوز ، ضایعات خارش‌دار روی مخاط دهان و پوست صورت و گردن کودک خود را نشان می‌دهند .

نیکل

آلرژی نسبت به نیکل و یا کرومیوم به ندرت اتفاق می‌افتد . به طور کلی ، حساسیت به نیکل در دختران بیش از پسران دیده می‌شود . علائم و نشانه‌های بالینی آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی نسبت به نیکل شامل احساس سوزش ، هایپر پلازی لثه و بیحسی در یک طرف زبان می‌شود . در کودکان حساس ، قرار گرفتن در معرض نیکل ممکن است باعث بروز علائم آلرژیک نظیر درماتیت شود .

نیکل موجود در مواد دندانپزشکی، نگهدارنده‌ها و سیم‌ها ممکن است باعث بروز واکنش‌های آلرژیک در کودکان شود . در صورتی که دندانپزشک از آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی نسبت به نیکل مطلع باشد می‌تواند از سیم‌های استینس استیل یا آلیاژ مولیبدن تیتانیوم به جای نیکل – تیتانیوم استفاده کند .

اقدامات دندانپزشکی با به کار بردن وسایل استینس استیل باعث ایجاد حساسیت شدید نمی‌شود .

علل و عوامل ایجاد آلرژی و حساسیت کودکان در دندانپزشکی

 آکریلیک

آکریلیک غالباً برای ساخت ونیرها ، ایمپلنت‌ها و روکش‌های موقتی به کار برده می‌شود . اگر کودک نسبت به آکریلیک حساسیت داشته باشد از دندانپزشک بخواهید که از مواد کامپوزیتی به جای آن استفاده کند .

اوژنول

اوژنول یک ماده آرامش‌بخش است که غالباً در سمنت‌های دندانپزشک به کار برده می‌شود . اگر شما متوجه بروز واکنش‌های آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی مانند آسیب‌دیدگی و التهاب بافت در کودک خود پس از استفاده از سمنت‌های دندانپزشک شدید ممکن است کودک شما نسبت به اوژنول آلرژی داشته باشد .

در صورتی که هر گونه علائم آلرژی را در کودک خود مشاهده کردید حتماً به دندانپزشک اطلاع دهید .

اپینفرین

اپینفرین در بیحس کننده‌های مورد استفاده در دندانپزشکی به کار برده می‌شود . این مواد ممکن است نرخ ضربان قلب را افزایش داده و سطح اضطراب را در کودکانی که نسبت به آن آلرژی دارند افزایش دهد .

اگر هر گونه افزایش نرخ ضربان قلب یا افزایش اضطرابی در کودک خود مشاهده کردید حتماً به دندانپزشک اطلاع دهید .

علل و عوامل ایجاد آلرژی و حساسیت کودکان در دندانپزشکی

دستکش‌های لاتکس

دندان‌پزشکان معمولاً با بیمارانی مواجه می‌شوند که نسبت به دستکش‌های لاتکس آلرژی دارند . اگر کودک شما نسبت به دستکش‌های لاتکس آلرژی دارد حتماً دندانپزشک را مطلع کنید تا از دستکش‌های بدون لاتکس و مواد پولیش بدون لاتکس استفاده کند و کودک شما در معرض برخورد با این ماده قرار نگیرد .

 فیشور سیلانت

واکنش‌های معکوس مانند آسم و کهیر پس از قرار دادن فیشورسیلانت در برخی از کودکان مشاهده می‌شود که علائم این نوع آلرژی پس از برداشتن این مواد رفع می‌شود .

 فلوراید

برخی از کودکان نسبت به فلوراید درمانی واکنش‌های آلرژیک نشان می‌دهند که علائم آن شامل ناراحتی‌های گوارشی ، سر درد ، درد مفاصل ، بی‌حالی ، ضایعات دهانی ، بثورات پوستی ، اختلالات دید و ضعف می‌شود . این حساسیت مفرط معمولاً پس از برداشتن مواد حاوی فلوراید از بین می‌رود .

 آلرژی نسبت به مواد بیحس کننده

آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی نسبت به مواد بیحس کننده به ندرت اتفاق می‌افتد . بسیاری از این عوارض مشکوک به آلرژی در واقع واکنش‌هایی است که به دلیل ترس از درمان ایجاد می‌شوند .

یکی دیگر از واکنش‌های آلرژیک ممکن است نسبت به وجود آدرنالین در مواد بیهوشی موضعی ایجاد شود که باعث ایجاد برخی علائم نظیر تپش قلب می‌شود .

واکنش‌های آلرژی و حساسیت کودکان و دندانپزشکی از سوزش‌ها یا بثورات خفیف پوستی تا شوک‌های آنافیلاکتیک (واکنش سریع و حاد آلرژیک) متغیر است .

مهم‌ترین علائم و نشانه‌های شوک انافیلاکتیک احساس ناراحتی در قفسه سینه ، بروز کهیر ، درد شکم و تنگی نفس می‌شود .

در صورت بروز آلرژی کودکان در دندانپزشک چه باید کرد؟

در صورتی که کودک به هر دلیل نسبت به مواد دندانپزشکی آلرژی نشان دهد باید قبل از شروع اقدامات دندانپزشکی به دندانپزشک در موردان اطلاع دهید . این تنها راهی است که دندانپزشک می‌تواند از قرار گرفتن کودک در معرض آلرژن ها جلوگیری کند . توصیه می‌شود که پس از جلسات دندانپزشکی از کودکان در مورد احساسش سؤال کنید .

حتی اگر مطمئن نیستید که کودک شما دچار آلرژی شده باشد ، اگر علائمی مشابه علائم آلرژی را پس از انجام اقدامات دندانپزشکی در کودک مشاهده کردید به دندانپزشک اطلاع دهید زیرا وی قادر به تشخیص علت و منشأ مشکل بوده و می‌تواند از بروز این عوارض در جلسات بعدی دندانپزشکی پیشگیری کند .

دندان‌های کودک باید دو مرتبه و یا حتی در صورت توصیه دندانپزشک بیش از دو مرتبه در سال جرم‌گیری شود . برای حفظ هر چه بیشتر سلامت دهان و لثه کودک ، شما باید رعایت بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را به کودک آموزش دهید تا دو مرتبه در روز انجام دهد .

همچنین باید به صورت دوره‌ای با مراجعه به دندانپزشک دندان‌های آنها را جرم‌گیری کنید و این کار را نباید به تأخیر بیندازید .

به یاد داشته باشید که ناراحتی‌های به وجود آمده به دلیل بروز علائم ناشی از واکنش‌های آلرژیک نسبت به مواد دندانپزشکی به اندازه آسیب‌دیدگی دندان‌ها و لثه ناشی از غفلت از مراقبت‌های صحیح و مراجعات دوره‌ای به دندانپزشکی نیست .

دکتر ماندانا حجازی
متخصص دندانپزشکی کودکان و نوجوانان – دارای بورد تخصصی، عضوو هیئت علمی دانشگاه

(ارتودنسی اطفال – فیشور سیلانت – فلوراید تراپی – فضانگهدارها – روکــش دندان شیری – عصب کشی دندان شیری – دنـدانپزشکی تحت بیهـوشی)