فهرست مطالب
ارتودنسی دندان کودکان و مراقبت از آن
در این مقاله می خواهیم درباره ی ارتودنسی دندان کودکان و مراقبت از آن صحبت کنیم .قبل از رویش دندانهای دایمی، ۲۰ دندان شیری در دهان کودک وجود دارد و پس از افتادن هر کدام از آنها، یک دندان دایمی باید جایگزین آن شود. البته حدود ۶ تا ۷ سالگی در انتهای دندانهای شیری در هر طرف و در هر فک یک دندان دایمی رویش مییابد که اتفاقاً مهمترین دندان دایمی است که در شمارش دندانها باید آنها را نیز در نظر داشت. حفظ دندانهای شیری، مهمترین راه پیشگیری از بروز بینظمیهای دندانی یا حداقل پیچیدهتر شدن آنهاست. بیرون آوردن دندانهای شیری و هم چنین دندانهای دایمی به منظور مرتب شدن دندانها، نباید بدون نظر دندانپزشک صورت پذیرد. اگر ناهنجاری فکی وجود نداشته باشد و فقط بینظمی دندانی مشکل اصلی بیمار باشد، بهتر است درمان تا رویش همه دندانهای دایمی یعنی حدود ۱۲ سالگی به تعویق بیفتد.
اقدامات والدین در برخورد با بینظمی دندانهای شیری
گاهی بینظمیهای خفیف و متوسط دندانهای کودک، موجب نگرانی والدین میگردد و به عنوان یک راه حل سریع، از دندانپزشک میخواهند که دندانهای شیری کودک را برای باز شدن فضای دهان و برای مرتب شدن دندانهای تازه رویش یافته خارج کنند که اصلاً اقدام درستی نمیباشد، بلکه این کار باید پس از ارزیابی شرایط فکی و دندانی بیمار در وضعیت بسیار خاص انجام شود. به طور کلی این عمل منجر به وخیمتر شدن بینظمی دندانها در سال های آینده و کمبود فضا برای سایر دندانهای دایمی خواهد شد و دندان در داخل استخوان جابجا خواهد گردید. در شرایط طبیعی، سرعت این حرکت یک میلیمتر در هر ماه میباشد. ( ارتودنسی دندان کودکان و مراقبت از آن )
چرا کودکان به ارتودنسی نیاز دارند
به علل مختلف مانندِ کجی، همپوشانی دندانها، ازدحام دندانها یا «مال اکولوژن»، کودکان ممکن است به ارتودنسی نیاز پیدا کنند. وقتی فک بالایی از پایینی بزرگتر است، «اور بایت» نامیده میشود و در حالت عکس «آندر بایت» است. گاهی مشکلات فک و دندان پیامد پوسیدگی دندان را در پی دارد و کودک دندان خود را زود از دست میدهد. گاهی این مشکلات به سببِ تصادفات و عادتهای بد مانند مکیدن شست ایجاد شدهاند؛ اما در اکثر موارد ارثی هستند. پس اگر فردی در خانواده شما به ارتودنسی نیاز داشت به احتمال زیاد فرزندان شما نیز به این درمان نیاز پیدا خواهند کرد. دندانپزشک کودک شما اولین کسی است که مشکل فرزندتان را طی ویزیتهای منظم درک میکند و به شما پیشنهاد میکند تا به یک ارتودنتیست مراجعه کنید تا او نوع وسیله لازم برای اصلاح دندانهای کودکتان را تشخیص دهد. ( ارتودنسی دندان کودکان و مراقبت از آن )
چه زمانی کودک را نزد ارتودنتیست ببریم
دندانپزشک به شما میگوید چه زمانی باید برای ارزیابی به ارتودنتیست مراجعه کنید. انجمن ارتودنتیستهای امریکا و انجمن دندانپزشکی امریکا توصیه میکنند همه کودکان در سن ۷ سالگی به ارتودنتیست مراجعه کنند. در این سن ارتودنتیست میتواند مشکلات نامحسوس فک و دندانهای در حال رشد را به موقع شناسایی کند. بیشتر کودکان بین ۹ تا ۱۴ سالگی تحت درمان فعال ارتودنسی قرار میگیرند. ارتودنتیستها توصیه میکنند مشکلات دندانپزشکی را در زمانی که هنوز کودک در حال رشد است، انجام دهید. همین که رشد کودک متوقف میشود، درمان طولانیتر شده و ممکن است گستردهتر شود. ( ارتودنسی دندان کودکان و مراقبت از آن )
حداقل سن درمان ارتودنسی
هیچ سن مشخصی برای درمان ارتودنسی مشخص نشده است. برنامه درمانی بستگی به نیاز بیمار دارد. مثلا کودکی که دچار شکاف کام است، پیش از بیرون زدن اولین دندانها باید تحت درمان قرار بگیرد. سایر کودکان ممکن است بهتر باشد از ۶ یا ۷ سالگی درمان را شروع کنند، حتی اگر همه دندانهای شیری خود را از دست نداده باشند. هدف از درمان زود هنگام، پیشگیری از مشکلات فک و دندان در آینده است. با درمان اولیه فضای بهتری در دهان برای بیرون زدن یا رشد دندانهای دائمی ایجاد میشود. بسیاری از کودکانی که نیازمند درمان ارتودنسی زودهنگام هستند، ممکن است برای تکمیل درمان در بزرگسالی نیز لازم باشد براکت استفاده کنند. اما بیشتر کار درمان پیشتر انجام شده و نیاز بسیار کمی (در صورت نیاز) به درمان بعدی وجود دارد. ( ارتودنسی دندان کودکان و مراقبت از آن )
انواع بریس های مورد استفاده برای کودکان
متخصصین ما بریسهای مختلفی را برای ارتودنسی کودکان پیشنهاد میدهند که پرکاربردترین آنها عبارتاند از:
- ارتودنسی سرامیکی
- ارتودنسی نامرئی
- ارتودنسی پشت دندانی یا لینگوال
- ارتودنسی فلزی
- ریتینر یا پلاک نگهدارنده
مدت زمان سیم کشی دندانهای کودکان
مدت زمان اصلاح طرح لبخند کودکان با سیم کشی تابعی از سه عامل اصلی زیر است:
- ارتودنسی پیشگیری: درمان زودهنگام این امکان را برای متخصص ارتودنسی فراهم میکند تا به رشد فک نظارت داشته باشد و درمان ارتودنسی آتی را در صورت لزوم توصیه کند. ارتودنسی پیشگیری برای تمام کودکان لازم نیست و متخصص گاهی ترجیح میدهد که بیمار مدتی منتظر بماند.
- مشکلاتی که باید اصلاح شوند: گستردگی درمان و پیچیدگی مشکلات مدت زمان درمان را تعیین میکند. واکنش تمام بیماران به درمان یکسان نیست. برخی بیماران ظرف ۱۲ ماه به نتیجه دلخواه میرسند، حال آن که عدهای باید درمان را ۲۴ ماه ادامه دهند. طول دوره درمان به سرعت واکنش نشان دادن بدن بیمار و گستردگی درمان لازم برای رسیدن به لبخندی زیبا و بینقص بستگی دارد.
- همکاری کودک: تمایل کودک به استفاده از وسایل و دستگاههای ارتودنسی تاثیر مهمی در مدت زمان درمان دارد. مراقبت از سیم کشی و دستگاههای ارتودنسی نیز بسیار مهم است؛ اگر کودک همکاری لازم را داشته باشد، مدت زمان درمان کوتاهتر خواهد شد.
مراقبتهای بریس
به دلیل سهل بودن چسبیدن غذا به سیمها، کودکان باید در حفظ تمیزی دندانها بسیار کوشا باشند. شستن آنها بعد از هر وعده غذایی و استفاده از نخ دندان ضروری است. چک آپ مرتب برای جلوگیری از پوسیدگی امری ضروری است. کودک باید از خوردن غذاهای خاصی مثل ذرت بو داده، آب نبات و آدامس اجتناب کند، زیرا ممکن است به دلیلِ خاصیتِ چسبندگیشان به دندانها آسیب بزنند. نوشیدنیهای شیرین و آب میوهها نیز مشکل زا هستند. کودک دارای الاینر پلاستیکی، باید آن را هنگام غذا خوردن خارج کند. در صورت شل شدن پلاستیکهای بریس یا نوک تیز شدن سیمها در دهان سریعاً به ارتودنتیست مراجعه کنید. آنها در صورت عدم وجود مشکل خاص، هر نقطه تیز آزاردهنده را با موم یا چسب میپوشانند.