درمان بیماریهای لثه التهاب و تورم لثه در کودکان

درمان بیماریهای لثه التهاب و تورم لثه در کودکان

بیماری لثه که با عنوان ژنژیویت یا بیماری‌ پریودنتال نامیده می‌شود، یک نوع عفونت است که در لثه‌ها، بافت‌های عمقی و استخوان‌های حمایت کننده از دندان‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری‌ها می‌تواند برای کودکانی که بهداشت دهان و دندان را به طور صحیح رعایت نمی‌کنند اتفاق بیفتد. در صورتی که بیماری لثه درمان نشود نهایتاً می‌تواند منجر به از دست رفتن دندان شود. در این مقاله درمان بیماریهای لثه التهاب و تورم لثه در کودکان را توضیح خواهیم داد.

[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6cd0d8″]

اگر گمان می‌کنید که کودکتان ممکن است به التهاب خفیف (ژنژیویت) یا شدید (پریودنتیت) لثه دچار شده باشد، در اسرع وقت یک نوبت مراجعه به دندانپزشک کودک خود تعیین کنید. متخصص دندانپزشکی کودکان می‌تواند مشکل کودک شما و شدت پیشرفت آن را تشخیص بدهد و درمان مناسب برای آن را توصیه نماید.

بیماری لثه چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

بیماری لثه عارضه‌ای است که در درجه اول به وسیله باکتری‌ها و پلاک‌های انباشته شده بر روی دندان‌ها ایجاد می‌شود. پلاک‌های دندانی به مرور زمان سخت‌تر شده و جرم دندان را تشکیل می‌دهند که به نوبه خود روند تشکیل پلاک‌ها را نیز تسریع می‌کند. این شرایط منجر به ایجاد عفونت در لثه‌ها و قرمز و متورم شدن آنها می‌شود. وقتی که عفونت لثه‌ها تشدید می‌شود، که معمولاً به خاطر عدم درمان بموقع آن می‌باشد، به تدریج باعث لق شدن دندان‌ها و گسترش عفونت به بافت‌های نرم و استخوان‌هایی که از دندان‌ها حمایت می‌کنند، خواهد شد.

مراحل مختلف بیماری‌های لثه

ژنژیویت

مرحله اول بیماری‌های لثه که با عنوان ژنژیویت شناخته می‌شود، خفیف‌ترین حالت از بیماری‌های لثه است و در کودکان شیوع زیادی دارد. در این مرحله لثه‌ها قرمز و متورم می‌شوند و ممکن است بعد از مسواک زدن یا کشیدن نخ دندان، خونریزی کند. ژنژیویت در اغلب موارد دردناک نیست و در نتیجه کودک شما ممکن است متوجه نشود که به این عارضه دچار شده است. ژنژیویت را می‌توان قبل از آنکه پیشرفت کند و به وضعیت وخیم‌تری برسد، با استفاده از روش‌های درمانی حرفه‌ای و توجه بیشتر به بهداشت دهان و دندان درمان نمود.

پریودنتیت

اگر ژنژیویت درمان نشود می‌تواند به حالت شدیدتری از بیماری لثه به نام پریودنتیت تبدیل شود. پریودنتیت تهاجمی می‌تواند حتی کودکانی که کاملاً سالم هستند و و به ژنژیویت دچار نشده‌اند را نیز درگیر نماید. پریودنتیت تهاجمی موضعی عارضه‌ای است که غالباً در نوجوانان و جوانان مشاهده می‌شود و اصولاً دندان‌های آسیاب اول و پیش را درگیر می‌نماید. مشخصه این بیماری، آسیب‌دیدگی شدید و تخریب استخوان فک می‌باشد.
پریودنتیت تهاجمی عمومی بیماری دیگری است که معمولاً در حدود سن بلوغ اتفاق می‌افتد و تمامی دهان را درگیر می‌نماید. این بیماری با التهاب شدید لثه‌ها و تجمع مقدار زیادی پلاک و جرم بر روی دندان‌ها مشخص می‌شود و نهایتاً می‌تواند باعث لق شدن گردد.

سایر بیماری‌های لثه‌ای که کودکان به آن دچار می‌شوند، کدام است؟

بیماری‌های پریودنتال یا لثه‌ای معمولاً در اثر عفونت یا آسیب‌دیدگی از ناحیه دهان به وجود می‌آیند. مهم‌ترین مشکلات لثه‌ها در کودکان شامل موارد زیر است:

• آسیب‌دیدگی لثه‌ها به خاطر غذاهای داغ مانند پیتزا و یا صدمات ناشی از سفت کشیدن مسواک یا روش نادرست مسواک زدن و کشیدن نخ دندان.
• آبسه دندان که در اثر گیر افتادن ذرات غذا در فاصله بین لثه و دندان ایجاد می‌شود.
• عفونت و آبسه لثه که معمولاً به خاطر شل بودن بافت لثه در اطراف دندان‌های در حال در آمدن و گیر افتادن ذرات غذا در زیر آن اتفاق می‌افتد. برای درمان این عارضه، ذرات غذای به دام افتاده در زیر لثه تمیز می‌شود. علاوه بر آن ممکن است به درمان آنتی‌بیوتیک هم نیاز باشد.
• تحلیل رفتن لثه‌ها که گاهی اوقات در لثه‌های اطراف دندان‌های دائمی جلو و ردیف پایین مشاهده می‌شود. این عارضه هنگامی اتفاق می‌افتد که دندان‌های دائمی خیلی سریع رشد می‌کنند و به طرف جلوی دهان متمایل می‌شوند. همچنین تحلیل رفتن لثه‌ها می‌تواند در نتیجه درمان ارتودنسی نیز اتفاق بیفتد.

نشانه‌ها و علائم بیماری لثه

از آنجا که بیماری های لثه می‌تواند بدون هیچ گونه درد و ناراحتی باشد، آگاهی داشتن از نشانه‌های هشداردهنده و علائمی که می‌تواند نشانگر این بیماری باشد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. مهم‌ترین نشانه‌های بیماری لثه عبارتند از:

• قرمز یا متورم شدن لثه‌ها
• حساس شدن لثه‌ها نسبت به تماس
• خونریزی لثه به سادگی در هنگام مسواک زدن و کشیدن نخ دندان
• تحلیل لثه‌ها و عقب رفتن آنها از روی دندان‌ها
• بوی بد مداوم دهان
• لق شدن دندان‌ها
• هر گونه تغییر در نحوه روی هم قرار گرفتن دندان‌ها در هنگام گاز گرفتن یا بستن دهان

چه عاملی باعث بیماری لثه می‌شود؟

بیماری‌های ژنژیویت و پریودنتیت می‌تواند علل بسیار زیاد و متفاوتی داشته باشد که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• پلاک دندانی مهم‌ترین علت ژنژیویت و پریودنتیت می‌باشد. باکتری‌هایی که در پلاک‌های دندانی تجمع کرده‌اند، عامل اصلی آسیب رسیدن به دندان‌ها و لثه‌ها می‌باشند. اگر بیمار از نظر سلامت جسمی یا مقاومت طبیعی بدن نسبت به بیماری‌ها وضعیت خوبی نداشته باشد، آسیب‌های ناشی از پلاک‌های دندانی در او می‌تواند بسیار شدیدتر باشد. بیماری‌های پریودنتال واگیردار نیستند و احتمال انتقال آنها از شخصی به شخص دیگر وجود ندارد.

• بلوغ نیز می‌تواند آسیب‌پذیری کودکان در برابر ژنژیویت و التهاب لثه‌ها را بیشتر کند.
• بیماری‌های دیگر از قبیل بیماری‌های خونی یا ژنتیکی و یا دیابت می‌تواند حساسیت کودکان نسبت به بیماری‌های پریودنتال را افزایش دهند.
• تنفس از راه دهان منجر به خشک شدن دهان و لثه‌ها می‌شود و می‌تواند شرایط مساعدی را برای بروز ژنژیویت فراهم کند.
• ابزارهای ارتودنسی که وجود آنها در دهان می‌تواند کار بهداشت دهان و دندان را سخت‌تر کند و منجر به التهاب لثه‌ها شود.
• عفونت‌ها. آن دسته از بیماری‌های لثه که ناشی از پلاک‌های دندانی نباشند می‌تواند به وسیله ویروس‌ها (هرپس)، قارچ‌ها (کاندیدیازیس یا برفک دهانی) یا باکتری‌ها ایجاد شده باشد.
• داروها از قبیل دیلانتین که یک داروی ضد صرع است و سیکلوسپورین که یک داروی ضد طرد (پس زدن) است، می‌توانند باعث افزایش ابتلاء به بیماری‌های لثه در کودکان شود.
• آلرژی‌ها نسبت به مواد غذایی یا بعضی از خمیر دندان‌ها می‌تواند موجب بروز ژنژیویت شود.

درمان بیماری‌های لثه

برای درمان بیماری‌های لثه می‌توان بسته به شدت بیماری و ترجیح خود بیمار، از روش‌های جراحی یا غیر جراحی استفاده کرد.

روش‌های غیر جراحی

روش‌های غیر جراحی برای درمان بیماری‌های لثه شامل استفاده از داروهای آنتی‌بیوتیک و جرم‌گیری دندان‌ها می‌باشد. عمل جرم‌گیری و تمیز کردن دندان‌ها به روش غیر جراحی که به آن اسکیلینگ می‌گویند، جهت تمیز کردن جرم و پلاک از زیر خط لثه انجام می‌شود. علاوه بر جرم‌گیری و تمیز کردن دندان می‌توان از لیزر نیز برای افزایش اثربخشی این عمل‌ها استفاده کرد.

روش‌های جراحی

روش‌های جراحی برای درمان بیماری‌های لثه شامل عمل‌هایی است که به منظور کاهش اندازه پاکت‌های تشکیل شده در زیر خط لثه، بازسازی استخوان‌ها و بافت‌های آسیب‌دیده، برداشتن بافت لثه اضافی جهت نمایان شدن قسمت بیشتری از سطح دندان و پیوند بافت نرم به لثه‌ها جهت پوشاندن استخوان‌های نمایان شده و جلوگیری از افتادن دندان انجام می‌گیرد.

پیشگیری از بیماری‌های لثه

تشخیص زودهنگام بیماری‌های لثه، اهمیت زیادی در درمان موفق آن دارد. بنابراین بسیار مهم است که کودکان در طی برنامه ویزیت دوره‌ای دندانپزشکی خود حتماً از نظر بیماری‌های لثه به طور کامل مورد معاینه قرار بگیرند. به خاطر داشته باشید که اگر کودک شما به نوع پیشرفته‌ای از بیماری لثه دچار شده است، این می‌تواند یکی از نشانه‌های اولیه بیماری‌های سیستمیک خطرناک باشد. بنابراین کودکانی که علائم پریودنتیت شدید را نشان می‌دهند، به ویژه در صورتی که بیماری آنها نسبت به درمان‌های انجام شده مقاومت داشته باشد، حتماً باید مورد معاینه کامل پزشکی قرار بگیرند.

مهم‌ترین اقدام پیشگیرانه در برابر بیماری‌های لثه‌ای آن است که مراقبت صحیح و بهداشت دهان و دندان را به کودک خود بیاموزید. برای کمک به فرزند خود جهت حفظ سلامت دهان و دندان او اقدامات زیر را همیشه مدنظر داشته باشید:

• شیوه مناسب بهداشت دهان و دندان را هر چه زودتر به کودک خود یاد بدهید. از وقتی که کودک شما به سن ۱۲ ماهگی می‌رسد، می‌توانید استفاده از خمیر دندان را در زمان مسواک زدن دندان‌ها شروع کنید. همچنین از زمانی که فاصله بین دندان‌های کودک بسته می‌شود، باید استفاده از نخ دندان را شروع کند.
• الگوی خوبی برای کودک خود باشید. سعی کنید خودتان در رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان، پیشقدم باشید.
• همه افراد خانواده باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنند و معاینات دوره‌ای، بررسی بیماری‌های لثه و عمل جرم‌گیری و تمیز کردن دندان‌ها را انجام دهند.
• دهان کودک خود را از نظر وجود نشانه‌های بیماری لثه چک کنید. این نشانه‌ها شامل خونریزی لثه‌ها، ورم و قرمزی لثه‌ها، تحلیل رفتن لثه‌ها از روی دندان و بوی بد دهان می‌باشد.