فهرست مطالب
علت بوی بد دهان در کودکان: رفع و درمان آن
بوی بد دهان یا هالیتوزیس معمولاً در افراد بزرگ‌سال مشاهده می‌شود، اما در حقیقت این مشکل ممکن است بسیاری از کودکان و حتی نوزادان را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد. هر چند دلیل احتمالی ایجاد بوی بد دهان در بین کودکنان معمولاً بی‌خطر است، اما این شرایط می‌تواند نشان دهنده وجود یک مشکل بالقوه برای کودک باشد. بنابراین، همواره به والدین توصیه می‌شود بوی بد دهان کودک خود را مورد بی‌توجهی قرار ندهند و با بررسی فوری شرایط توسط پزشک به دنبال شناسایی عوامل اصلی تاثیرگذار بر ایجاد مشکل بوی بد دهان کودک خود باشند. در این مقاله به موضوع علت بوی بد دهان در کودکان می‍ردازیم.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6cd0d8″]
اگر کودک شما دچار مشکل بوی بد دهان است، اولین مرحله، تشخیص علت ایجاد این مشکل است. در واقع درمان و رفع علت بوی بد دهان که ایجاد مشکل میکند معمولاً می‌تواند به رفع بوی بد دهان کودک کمک کند. در این حالت ابتدا لازم است دلایل دهانی احتمالی مربوط به بوی بد دهان همچون ابتلا به بیماری‌های لثه (ژنژیویت)، پوسیدگی دندان یا آبسه با مراجعه به دندانپزشک مورد بررسی قرار گیرد. ( علت بوی بد دهان در کودکان ) متخصصین می‌توانند با بررسی شرایط کودک شما علت اصلی ایجاد مشکل را مشخص کرده و از روش‌های درمان مناسب برای رفع آن استفاده کنند.
دلایل احتمالی ایجاد مشکل بوی بد دهان در کودکان
عوامل مختلف می‌توانند باعث ایجاد بوی بد دهان در کودکان شوند. معمولاً هیچ دلیلی برای نگرانی درباره این شرایط وجود ندارد و بوی بد دهان در بسیاری از مواقع به سادگی در نتیجه عادت‌های نامناسب مربوط به غذا خوردن یا عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ایجاد می‌شود. ( علت بوی بد دهان در کودکان ) به هر حال، در برخی موارد نادر، بوی بدن دهان ممکن است نشان دهنده ایجاد مشکلات جدی‌تر برای کودک بوده و لازم است این شرایط بدون هرگونه تاخیر توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرند. در ادامه برخی از مهم‌ترین دلایل بوی بد دهان در بین کودکان مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
عدم رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان
مواد غذایی ممکن است در شکاف‌ها و فضای بین دندان‌ها وارد شده و باعث ایجاد بوی بد دهان شوند. بنابراین با توجه به این شرایط بسیار مهم است که کودک به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم و صحیح تشویق شود. علاوه بر این، دهان کودک می‌بایست چند بار در روز به منظور خارج شدن ذرات ریز مواد غذایی باقی مانده در آن با آب شستشو داده شود. ( علت بوی بد دهان در کودکان )
لوزه بزرگ
در صورتی که کودک لوزه‌های بزرگ داشته باشد، خطر دچار شدن وی به بوی بد دهان به‌طور مشخص افزایش پیدا میکند. بوی بد دهان در این شرایط به این خاطر ایجاد می‌شود که مقداری از مواد غذایی و ترشحات بینی و دهان در حفره‌های موجود در لوزه‌های بزرگ گیر می‌افتند. در ادامه با تجزیه شدن تدریجی این مواد، بوی بد از آن‌ها استشمام خواهد شد.
خشکی دهان
خشکی دهان و بوی زبان از عواملی است که باعث ایجاد مشکل هالیتوزیس در بین کودکان می‌شود. برای رفع مشکل اول، لازم است کودک تشویق به نوشیدن مقدار زیاد مایعات (به خصوص آب) شود تا به این ترتیب دهان وی مرطوب نگه داشته شده و از تجمع باکتری در دهان جلوگیری شود. ( علت بوی بد دهان در کودکان ) برای از بین بردن بوی بد ناشی از زبان، لازم است سطح آن به‌طور منظم با استفاده از مسواک یا قاشق پلاستیکی تمیز گردد تا در نتیجه این کار از رشد باکتری‌ها و سایر مواد فاسد در ناحیه انتهای زبان جلوگیری شود.
بوی بد زبان
باکتری‌ها و مواد فاسد اغلب در ناحیه انتهای زبان جمع می‌شوند. به این ترتیب لازم است (همان‌طور که در بخش قبل گفته شد) از مسواک یا یک قاشق پلاستیکی برای خراش دادن زبان کودک و پاک کردن سطح آن استفاده شده یا از خراش دهنده پلاستیکی زبان به این منظور استفاده گردد.
عفونت مزمن سینوس
در این نوع از عفونت، ترشحات و مایعات در حفره‌های بینی و سینوس‌ها جمع شده و سپس در ناحیه حلق چکیده می‌شوند. در ادامه، این ترشحات در ناحیه انتهای زبان جمع شده و با باکتری‌های مقاوم در این ناحیه از دهان ترکیب می‌شوند. به این ترتیب مخاط جمع شده به تدریج تجزیه شده و در نتیجه این فرآیند گازهای بد بو از دهان کودک استشمام می‌شود.
اجسام خارجی
بوی بد دهان گاهی اوقات در نتیجه گیر افتادن اجسام خارجی در بینی یک کودک ایجاد می‌شود. برای مثال، اگر یک تکه ماده غذایی یا یک اسباب‌بازی کوچک به صورت تصادفی در مسیر هوای بینی کودک گیر کند، فرآیند تجزیه آن در ادامه باعث ایجاد بوی بد در دهان کودک خواهد شد.
رفلکس اسیدی معده
یکی از دلایل دیگر ایجاد بوی بد دهان در کودکان مربوط به رفلکس اسیدی معده است که با برگشت اسید معده به حلق ارتباط دارد. استشمام بوی اسید از دهان، رفتارهای کولیکی، آروغ زدن، ناراحتی در هنگام خواب، خش‌خش گلو و ناراحتی در ناحیه شکم پس از غذا خوردن، همگی از نشانه‌های رفلکس اسیدی معده است. توجه داشته باشید این علائم نباید مورد بی‌توجهی قرار گرفته و لازم است بلافاصله توسط پزشک تحت بررسی و درمان قرار گیرند.
در این شرایط احتمالاً لازم است عادت‌های غذا خوردن کودک تغییر داده شود. به این ترتیب به جای مصرف مقدار زیاد غذا در هر وعده غذایی، والدین باید کودک را تشویق کنند از مقدار غذای کمتر اما تعداد دفعات بیشتر برای غذا خوردن استفاده کند. علاوه بر این، لازم است کودک پس از غذا خوردن دراز نکشیده و برای مدت یک ساعت بالاتنه خود را به منظور جلوگیری از بازگشت مواد غذایی به حلق، در حالت عمودی نگه دارد.
مشکلات دندان
بوی نامطلوب می‌تواند در نتیجه تجزیه مواد غذایی گیر افتاده در حفره‌ها و فضای بین دندان‌ها یا در محل پوسیدگی دندان ایجاد شود. به این ترتیب به منظور جلوگیری از این مشکل لازم است از مسواک زدن صحیح دندان‌های کودک و نخ دندان کشیدن وی اطمینان حاصل شود. همچنین لازم است در هنگام مسواک زدن از خمیردندان‌های خوشبو کننده استفاده شده و نواحی اطراف دهان به منظور خارج شدن تمام مواد باقیمانده با چرخاندن آب در دهان شستشو داده شوند.
بریس های ارتودنسی
بریس های ارتودنسی ثابت می‌توانند یکی از محل‌های مناسب برای ایجاد جرم و پلاک بر روی دندان بوده و در این محل‌ها، در دهان باکتری جمع می‌شود. به این ترتیب ایجاد بوی بد دهان در بین کودکانی که از روش‌های درمان ارتودنسی استفاده می‌کنند در عمل می‌تواند نشان دهنده عدم رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان در طول دوره درمان ارتودنسی باشد.
چگونه می‌توان مشکل بوی بد دهان را در بین کودکان درمان کرد؟
با وجودی که والدین معمولاً به خاطر بوی بد دهان کودک خود نگران و ناراحت می‌شوند، لازم است بیان کنیم امروزه از روش‌های مختلف برای کاهش و درمان این مشکل می‌توان استفاده کرد. برخی از رایج‌ترین روش‌های قابل استفاده برای رفع مشکل بوی بد دهان در بین کودکان در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است.
مراقبت مناسب از بهداشت دهان و دندان
ساده‌ترین روش پیشگیرانه برای این مشکل حفظ بهداشت دهان و دندان است. انجام این کار از طریق تمیز کردن دهان و دندان نوزادان با استفاده از یک حوله یا پارچه ولرم پس از هر بار غذا خوردن و قبل از خوابیدن امکان‌پذیر است. برای کودکان، دندان‌ها می‌بایست حداقل دو بار در روز مسواک زده و ترجیحاً یکی از این دفعات قبل از خوابیدن کودک باشد. برای کودکان دو ساله یا بالاتر، لازم است مقدار خمیردندان استفاده شده به اندازه یک دانه نخودفرنگی باشد.
آموزش نحوه مسواک زدن صحیح به کودک
هر چند والدین از اهمیت تشویق کودک خود به مسواک زدن دندان‌ها آگاه هستند، همیشه نحوه انجام صحیح این کار را به کودک خود آموزش نمی‌دهند. در حقیقت لازم است توجه داشته باشید تا زمان رسیدن کودک به سن هفت سالگی، احتمال انجام صحیح این کار توسط وی بسیار بعید است. بنابراین، لازم است والدین به‌طور موثر نحوه مسواک زدن کودک خود را کنترل کرده و از صحیح بودن آن مطمئن شوند. همچنین والدین می‌توانند از مسواک‌ها و خمیردندان‌های جذاب و رنگارنگ برای تشویق کودک خود به مسواک زدن استفاده نمایند. در حقیقت انجام این کار باعث می‌شود کل زمان مسواک زدن برای کودک جنبه تفریح و بازی پیدا کند.
اجتناب از استفاده دهان‌شویه
برخلاف اعتقاد رایج، کودکان نباید از دهان‌شویه برای از بین بردن بوی بد دهان استفاده کنند، زیرا در این حالت به جای از بین بردن مشکل، فقط بوی بد دهان کودک پنهان می‌شود. بنابراین، بهترین روش برای رهایی از مشکل بوی بد دهان در کودکان مسواک زدن منظم دندان‌ها می‌باشد.
جلوگیری از تجمع باکتری در دهان کودک جهت علت بوی بد دهان در کودکان
در صورتی که کودک عادت به مکیدن انگشتان خود دارد، والدین می‌بایست کودک خود را تشویق نمایند دست‌های خود را به‌طور منظم شستشو دهد تا به این ترتیب از وارد شدن باکتری یا سایر مواد آلاینده به دهان آن‌ها جلوگیری گردد. به‌طور مشابه، در صورتی که کودک از شیشه استفاده میکند، لازم است سر شیشه به‌طور منظم با استفاده از آب جوش ضدعفونی شود. ( علت بوی بد دهان در کودکان )
مراجعه منظم به دندانپزشک
به غیر از رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان، والدین می‌بایست وضعیت دندان‌های کودک خود را به‌طور منظم توسط دندانپزشک مورد بررسی و معاینه قرار دهند. ( علت بوی بد دهان در کودکان ) به این ترتیب معاینات منظم انجام شده توسط دندانپزشک این اطمینان را فراهم میکند که کودک از دندان‌های تمیز و سالم برخوردار است.
دکتر ماندانا حجازی
متخصص دندانپزشکی کودکان و نوجوانان – دارای بورد تخصصی، عضوو هیئت علمی دانشگاه
(ارتودنسی اطفال – فیشور سیلانت – فلوراید تراپی – فضانگهدارها – روکــش دندان شیری – عصب کشی دندان شیری – دنـدانپزشکی تحت بیهـوشی -علت بوی بد دهان در کودکان )
