فهرست مطالب
علت و درمان حساسیتهای دندانی
برای درمان حساسیت دندانی در کودکان باید ابتدا ماهیت مشکلی که کودک شما به آن دچار شده است به طور دقیق مشخص شود. خود کودک ممکن است حساسیت دندان را به شکل یک دندان درد ساده حس کند و فقط بگوید که «درد دارد». اما برای دانستن این نکته که چه زمانی باید به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید، باید ابتدا بتوانید علت درد دندان را تشخیص بدهید. در مقاله به موضوع علت و درمان حساسیتهای دندانی خواهیم پرداخت .
حساسیت دندانی را میتوان به صورت احساس درد و ناراحتی توصیف کرد که بلافاصله بعد از قرار گرفتن دندان در معرض محرکها به وجود میآید و بعد از آنکه منشأ تحریک دندان برطرف شد، درد دندان نیز تسکین مییابد.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6cd0d8″]
اگر کودک شما دچار حساسیت دندان و لثه شده است، حتماً در زمان ویزیت بعدی کودک با متخصص دندانپزشكي كودك خود مشورت کنید. اگر شدت ناراحتی کودک بیش از فقط یک درد ساده است، باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید تا او علت درد و ناراحتی کودک را سریعتر مشخص نماید.
علل حساسیت دندانی در کودکان
شما به عنوان والدین یک کودک باید به خوبی بدانید که حساسیت دندانی چیست تا بتوانید در صورت لزوم، این مشکل را در کودک خود حل کنید. اگر کودک شما دچار حساسیت دندان و لثه شده است، علت آن میتواند یکی از موارد زیر باشد:
دندانهای حساس جدید وقتی که کودکان دندانهای شیری خود را از دست میدهند، در آمدن دندانهای جدید در آنها میتواند با درد و ناراحتی همراه باشد. اما در حالی که در آمدن دندانهای شیری به خودی خود میتواند برای کودک دردناک باشد، اما در عمل آنچه که باعث حساسیت دندان میشود، تماس هوا و ذرات غذا با این دندانهای جدید است. هنگامی که دندانها با محیط دهان و شرایط جدید خود تطبیق پیدا کردند، احساس ناراحتی و حساسیت آنها نیز برطرف میشود.
علت و درمان حساسیتهای دندانی
پوسیدگی دندانها حساسیت دندانی در کودکان معمولاً به خاطر آنکه کودک سالهای متمادی دندانهای خود را به شیوه صحیح مسواک نمیزند، به وجود نمیآید، بلکه شایعترین عاملی که باعث حساسیت دندانی در کودک شما میشود، پوسیدگی دندانهای اوست.
شکستگی دندان عادت به ساییدن یا فشار دادن دندانها بر روی هم (دندان قروچه) و یا بینظمی و نامرتب بودن دندانها میتواند باعث ایجاد شکستگیهای کوچکی در ساختار دندان شود که ممکن است حساسیت دندان را به دنبال داشته باشد.
پُر کردن دندان ماده نقرهای رنگی به نام آمالگام که برای پُر کردن دندان استفاده میشود، میتواند به خاطر خاصیت رسانایی حرارتی بالای فلزات به عاملی برای حساسیت دندان در برابر گرما و سرما تبدیل شود. بنابراین اگر کودک شما قبلاً دندان خود را پُر کرده است، درد و ناراحتی او میتواند به دلیل همان پُر کردن دندان باشد.
مشکلات سینوسها. مشکلات سینوسها و آلرژی میتواند باعث ایجاد احساسی مشابه با حساسیت دندان در کودکان شود. علت این درد و ناراحتی به خاطر فشار زیادی است که در اثر این عارضهها به ناحیه صورت و دهان کودک وارد میشود.
علل حساسیت دندانی در کودکان
شما میتوانید با زدن ضربات خفیفی بر روی دندان کودک مشخص کنید که آیا درد و ناراحتی او ناشی از مشکلات سینوسها است یا خیر. اگر در این حالت باز هم احساس درد شدید وجود داشته باشد، پس این درد مربوط به خود دندان است و به خاطر مشکلات سینوسها یا آلرژی نیست.
مسواک زدن به روش نادرست. حساسیت دندان و لثهها در سنین پایین معمولاً ناشی از مسواک زدن به شیوه نادرست نمیباشد. اما به کودک خود یاد بدهید که با استفاده از یک مسواک نرم و حرکات دورانی و آرام مسواک میتواند به محافظت از مینا و عصب دندان خود در آینده کمک کند. ( علت و درمان حساسیتهای دندانی )
براکتهای ارتودنسی. کودکانی که در حال گذراندن دوره درمان ارتودنسی هستند و براکتهای ارتودنسی را در دهان خود دارند، غالباً در هنگام مسواک زدن دندانها، مسواک را با فشار زیادی به طرف عقب و جلو حرکت میدهند و فشار زیادی را بر روی دندانها مخصوصاً در نزدیکی خط لثه وارد میکنند.
این کار به مرور زمان میتواند باعث ساییده شدن مینای دندان و ایجاد حساسیت دندان و لثهها در کودک شود. مسواک زدن همیشه باید با حرکات آرام و دورانی انجام شود.
حال که دانستید علت حساسیت دندانی در کودک شما چه میتواند باشد، برای درمان این عارضه در کودک خود به یک دندانپزشک متخصص و باتجربه مراجعه کنید.
درمان حساسیت دندانی در کودکان
دندانهای حساس جدید
لثههای کودک را در یک جهت ماساژ بدهید تا درد آن کمی تسکین پیدا کند. یک راه دیگر برای تسکین درد لثهها در زمان دندان در آوردن آن است که به کودک خود اسباببازیهای دندانی بدهید تا با آنها بازی کند.
حلقههای دندانی سرد شده برای کاهش درد لثه در کودکان بسیار مفید است. داروهای موضعی مانند ژلها و کرمهای بیحس کننده نیز برای تسکین درد لثهها در زمان دندان در آوردن کودک خیلی مناسب هستند.
پوسیدگی دندان
کودک خود را به طور مرتب و دورهای به نزد دندانپزشک ببرید تا پوسیدگیهای کوچکی که در دندانهای او وجود دارد را قبل از آنکه به مشکل بزرگتری تبدیل شود، درمان نماید. اگر کودک شما احساس درد یا حساسیت دندانی دارد، حتی در صورتی که هنوز زمان برنامهریزی شده برای مراجعه دورهای به دندانپزشک فرا نرسیده باشد، سریعتر او را به دندانپزشکی ببرید.
حتماً برای کودک خود خمیردندان حاوی فلوراید تهیه کنید و مطمئن شوید که بعد از مسواک زدن کف خمیر دندان را به خوبی از دهان خود میشوید و تمیز میکند.
در بین وعدههای غذایی اصلی به کودک خود غذاهای شیرین و حاوی قند زیاد ندهید. غذاهایی مانند آب میوه، نوشابههای قنددار، نوشابههای انرژیزا و ورزشی میتواند برای دندانهای کودک – و نیز برای سلامت عمومی او – بسیار مضر باشد. به طور کلی شکر و قند را تا جایی که میتوانید از برنامه غذایی کودک خود حذف کنید.
شکستگی دندان
تا جایی که امکان دارد سعی کنید قطعه شکسته یا ترک خورده دندان کودک را حفظ کنید. دندانپزشک ممکن است بتواند این قطعه شکسته را در جای اول خود بچسباند. در غیر این صورت نیز معمولاً دندان شکسته از طریق باندینگ با یک ماده کامپوزیت همرنگ دندان، ترمیم میشود. به خاطر داشته باشید که هیچ گاه نباید سعی کنید خودتان شکستگی دندان را صاف کنید.
اگر کودک شما به خاطر شکستگی دندان، نمیتواند دهان خود را به حالت عادی ببندد یا به غذا گاز بزند، فوراً با دندانپزشک تماس بگیرید. ( علت و درمان حساسیتهای دندانی ) در صورتی که آسیبدیدگی دندان خیلی شدید نباشد، ممکن است دندانپزشک توصیه کند که یک روز صبر کنید و روز بعد برای درمان آن به مطب دندانپزشک مراجعه کنید. استفاده از داروی مسکن و یک خواب خوب شبانه اغلب میتواند درمان شکستگی دندان را برای کودک بسیار راحتتر و قابل تحملتر سازد.
دندان شکسته شده را تکان ندهید و سعی نکنید که قطعه شکسته آن را جدا کنید. همچنین کودک نباید با دندان شکسته به چیزی گاز بزند، زیرا این کار میتواند مشکل را بدتر کند.
درمان حساسیت دندانی در کودکان
پُر کردن دندان
حساس شدن دندان بعد از پر کردن آن، امری کاملاً طبیعی است، اما حساسیتی که مرتباً بدتر میشود اصلاً طبیعی و عادی نیست. حساسیتی که به مرور زمان شدیدتر میشود نشانهای از وجود یک مشکل در پر کردن دندان است و کودک باید هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کند تا علت آن مشخص شده و اصلاح شود. متخصصین ما بسته به وضعیت خاص کودک شما و علائمی که دارد، نقاط برجسته و بلند در پرکردگی دندان او را شناسایی کرده و اصلاحات لازم را بر روی آن انجام میدهند و یا توصیه میکنند که پرکردگی دندان تعویض شود. ممکن است پوسیدگی دندان کودک خیلی عمیق بوده و به عصب رسیده باشد و نیاز به عصبکشی داشته باشد.
مشکلات سینوسها
پیرو مقاله علت و درمان حساسیتهای دندانی ، مصرف داروی آنتیبیوتیک طبق دستور پزشک کودک، داروی استامینوفن (برای تسکین درد و ناراحتی) ، داروی ضد احتقان (مانند سودوافدرین یا یک داروی خلطآور از قبیل گوایفنسین) میتواند در رفع مشکل کودک شما مؤثر باشد. همچنین میتوانید در اتاق کودک خود دستگاه بخور سرد بگذارید و برای کاهش التهاب سینوسها از اسپری بینی استفاده کنید.
مسواک زدن به روش نادرست
یاد گرفتن نحوه صحیح مسواک زدن میتواند در کاهش خطر بروز این نوع از حساسیت دندانی در کودک شما مؤثر باشد. به کودک خود یاد بدهید که مسواک را با حرکات چرخشی و آرام تکان بدهد و آن را محکم به عقب و جلو حرکت ندهد. به این ترتیب مینای دندانهای کودک بهتر حفظ میشود و در نتیجه از عاج و ریشه دندان نیز بیشتر محافظت میکند. ( علت و درمان حساسیتهای دندانی )
براکتهای ارتودنسی
نمایان شدن عاج دندان عاملی است که باعث بروز این نوع از حساسیت دندانی میشود. اگر کودک شما براکتهای ارتودنسی در دهان خود دارد، مسواک زدن به روش صحیح برای او اهمیت بسیار بیشتری دارد. زیرا وقتی که براکتهای ارتودنسی در دهان کودک باشد، او به طور ناخودآگاه بیشتر زیر خط لثه خود را مسواک میزند.
اگر کودک این کار را با نیروی زیاد و با حرکت مسواک به عقب و جلو انجام بدهد، ممکن است به سلامت خط لثه آسیب وارد کند و موجب ایجاد حساسیت دندانی در آینده شود.
دکتر ماندانا حجازی
متخصص دندانپزشکی کودکان و نوجوانان – دارای بورد تخصصی، عضوو هیئت علمی دانشگاه
(ارتودنسی اطفال – فیشور سیلانت – فلوراید تراپی – فضانگهدارها – روکــش دندان شیری – عصب کشی دندان شیری – دنـدانپزشکی تحت بیهـوشی – علت و درمان حساسیتهای دندانی)