فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان علت و درمان

فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان

فلوراید ماده‌ی معدنی بسیار مهمی برای کودکان است. دهان ما حاوی باکتری‌هایی است که با قند موجود در غذاها و نوشیدنی‌هایی که مصرف می‌کنیم ترکیب می‌شود. حاصل این ترکیب، ماده‌ای اسیدی است که برای مینای دندان مضر بوده و به دندان‌ها آسیب می‌زند. فلوراید قادر است از دندان‌ها محافظت کند و آثار اولیه‌ی پوسیدگی دندان را نیز از بین ببرد. ولی مصرف بیش از حد این ماده ممکن است به بروز عارضه‌‌ای با نام فلوروزیس دندانی (لکه‌های روی دندان) منجر ‌شود. فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان 

[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6cd0d8″]

از آنجایی که عوامل احتمالی بسیاری می‌توانند باعث تغییر در ظاهر دندان‌ها شوند، شما می‎‌توانید برای تشخیص فلوروزیس یا دیگر مشکلات دندانی کودک خود، با دندانپزشکان خود تماس بگیرید. آسیب‌هایی که فلوروزیس دندانی برای ساختار داخلی دندان‌ها سبب می‌شوند، دائمی خواهند بود. در حال حاضر هیچ روشی برای بازگرداندن تأثیر این آسیب‌ها وجود ندارد. با این حال، روش‌هایی برای مخفی کردن این عوارض وجود دارند که با درمان سطح دندان، تغییر رنگ ایجاد شده را پنهان می‌کنند. روش‌های اصلاحی مشکل فلوروزس متفاوت هستند و بسته به شدت این عارضه مورد استفاده قرار می‌گیرند. ابریژن، ونیرهای سرامیکی یا لامینیت، باندینگ کامپوزیت و استفاده از سفید کننده‌های دندان، روش‌های رایجی هستند که معمولاً برای درمان این عارضه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان 

فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان علت و درمان

فلوروسیس چیست؟

تغییر در ظاهر سطح مینای دندان، فلوروزیس دندانی نامیده می‌شود. اکثر موارد شایع این نوع عارضه، تأثیری بر روی عملکرد دندان نداشته و باعث بروز درد نمی‌شوند.

مراحل بروز فلوروسیس دندانی

موارد خفیف و بسیار خفیف فلوروزیس دندانی بصورت نقطه‌های سفید پراکنده، لکه‌های سفید نامنظم، لبه‌هایی یخ‌زده، و یا خطوط گچی مانند بسیار باریک، بر روی دندان ظاهر می‌شوند. این علائم به سختی قابل مشاهده خواهند بود و جز یک متخصص سلامت و بهداشت دهان و دندان، کسی قادر به تشخیص آن‌ها نیست.

گونه‌های متوسط و شدید فلوروزیس دندانی اغلب به صورت لکه‌های بزرگ سفید بر روی دندان و در موارد نادر و شدید به صورت دندان‌هایی با سطوحی زبر و ناهموار مشاهده می‌شوند.

[dopts id=”9″]

چه عواملی باعث ایجاد فلوروسیس دندانی می‌شوند؟

فلوروزیس دندانی به دلیل مصرف بیش از حد فلوراید در طی یک دوره‌ی طولانی، در مدت زمانی که دندان‌ها در زیر لثه‌ها در حال شکل‌گیری هستند، ایجاد می‌شود. فقط کودکان هشت ساله و یا کوچکتر در معرض خطر این عارضه قرار دارند، زیرا این سن، دوران رشد دندان‌های دائمی است، کودکان بزرگتر از ۸ سال، نوجوانان و بزرگسالان در معرض ابتلا به فلوروسیس دندانی نیستند. شدت این عارضه، به میزان، مدت و زمان مصرف فلوراید بستگی دارد.

افزایش میزان ابتلا به فلوروزیس دندانی خفیف نشانگر مصرف بیش از حد فلوراید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است. منابع قابل دسترس فلوراید شامل آب آشامیدنی حاوی فلوراید، خمیر دندان‌های حاوی فلوراید (به ویژه اگر توسط کودکان خوردسال بلعیده شود) و مکمل‌های غذایی به صورت قرص یا قطره‌های خوراکی (مخصوصا اگر برای کودکانی که در حال حاضر از آب آشامیدنی حاوی فلوراید استفاده می‌کنند، تجویز شده باشد) می‌شوند.

چه مقدار فلوراید، بدون بروز خطر فلوروسیس، برای محافظت از دندان کودکان نیاز است؟

کودکانی که از رژیم‌های غذایی ویژه، آب آشامیدنی حاوی فلوراید و محصولات بهداشتی دهان و دندان حاوی این ماده استفاده می‌کنند، مقدار فلوراید لازم برای حفظ سلامت دندان‌های خود را تأمین می‌کنند. از آنجایی که کودکان مقدار اندکی فلوراید را از طریق مصرف آب و غذا دریافت می‌کنند، لذا نظارت بر این منابع فلورایدی ضرورتی ندارد. خمیردندان‌ها و دهانشویه‌ها حاوی مقدار بسیار بیشتری از این ماده معدنی مهم هستند، بنابراین والدین باید اطمینان حاصل کنند که این مواد توسط فرزندانشان فرو داده نمی‌شوند. فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان 

چگونه والدین بدون ایجاد فلوروزیس می‌توانند از دندان کودکان خود محافظت کنند؟

در ادامه سه مورد از اقداماتی والدین قادر به انجام آن خواهند بود، آورده شده‌اند:

برای استعمال صحیح محصولات بهداشتی دهان و دندان، مانند خمیر دندان، موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

• از استعمال دهانشویه برای کودکان زیر شش سال خود، اجتناب کنید.
• دقت کنید، کودکان زیر سه سال باید از مقدار بسیار اندکی خمیردندان برای مسواک زدن استفاده کنند.
• دفعات مسواک زدن در روز برای کودکان این محدوده‌ی سنی نباید از ۲ مرتبه فراتر رود.
• کودکان بین سه تا شش سال، باید از مقداری اندکی بیشتر از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنند، مقداری به اندازه‌ی یک نخود.
• بر مسواک زدن کودکانتان نظارت کنید و آن‌ها را در انجام صحیح این عمل یاری دهید. از آنجایی که بسیاری از کودکان خردسال، به طور ناخودآگاه آب داخل دهان را فرو می‌دهند، آن‌ها را برای بیرون ریختن خمیردندان اضافی از دهان خود همراه با آب، تشویق کنید.
• برای جلوگیری از مصرف تصادفی، تمام محصولات بهداشتی دهان و دندان را دور از دسترس خردسالان خود نگه دارید.

• تعیین کنید که آیا منبع اصلی آب مصرفی شما حاوی فلوراید می‌باشد. در صورتیکه آب شما حاوی فلوراید نیست، با دندانپزشک خود درباره‌ی سایر منابع دریافت فلوراید کافی صحبت کنید. در صورتیکه که آب مصرفی شما بیش از mg/L 2 فلوراید داشته باشد، بهتر است از منابع آبی جایگزینی برای کودکان ۸ سال و کمتر از ۸ سال خود استفاده کنید.
• ملاقات منظم با دندانپزشک را، پس از یک سالگی کودک خود آغاز کنید. دندانپزشکان ما پس از معاینه‌ی دندان کودک شما، اقدامات مراقبتی لازم برای حفظ بهداشت دهان و دندان کودکتان را به شما تذکر خواهند داد تا شما از رسیدن مقدار فلوراید کافی به کودکتان اطمینان حاصل کنید.

فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان علت و درمان

درمان

با وجود مراقبت‌های پیشگیرانه، اگر فلورزیس (لکه های سفید) روی دندان کودکتان ظاهر شد، راه‌های برطرف کردن آنها  به شرح زیر هستند:

سفید کردن دندان

با انجام این کار، هر گونه لکه‌ی سفیدرنگ ناشی از عارضه‌ی فلوروزیس نیز روشن تر خواهد شد. این امر بلافاصله پس از انجام عمل سفید کردن، بسیار قابل تشخیص خواهد بود و دلیل آن خشک شدن دندان‌ها پس از عمل سفید کردن می باشد که آن‌ها را سفیدتر از آنچه واقعاً هستند، جلوه خواهد داد. همچنانکه دندان‌ها به تدریج رطوبت خود را بازپس می‌آورند، لکه‌های فلوروزیس کمتر قابل تشخیص خواهند بود. تقریباً تمام افرادی که از موارد خفیف مشکل فلوروزیس رنج می‌برند، از نتایج ایجاد شده پس از انجام سفید کردن دندان خوشنود هستند. حتی انتخاب این عمل برای بهبود ظاهر دندان‌ها نیز نتایج رضایت بخشی را به همراه خواهد داشت. فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان 

میکروابریژن مینای دندان

روش دیگر استفاده از تکنیک میکروابریژن بروی دندان مشکل‌دار است. در این روش، مقداری جزئی از مینای دندان ساییده شده و سپس برای استحکام مجدد آن، مقداری فلوراید برروی آن قرار می‌گیرد (استعمال موضعی فلوراید باعث بروز فلوروزیس نخواهد شد). پس از اتمام این عمل، امکان انجام عمل سفید کردن دندان وجود خواهد داشت.

میکروابریژن مینای دندان، درمانی غیرترمیمی و غیرقابل تغییری است که در هر بار استفاده، هم به صورت شیمیایی و هم مکانیکی، اقدام به برداشتن ۰/۲ میلی‌متر از مینای دندان مشکل‌دار می‌کند. برای برخی از بیماران، عمق لکه‌ها از دامنه‌ی کاربرد این عمل به تنهایی بیشتر خواهد بود. اصلاح لکه‌های عمیق با این روش (بدون استفاده از کامپوزیت‌ها) با اضافه کردن خمیر MI به دنباله‌ی درمان، امکان‌پذیر خواهد بود. فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان

پوشاندن لکه‌های بزرگ فلوروزیس

روش‌های مختلفی برای پوشاندن لکه‌های بزرگ فلوروزیس وجود خواهند داشت. از جمله‌ی این روش‌ها می‌توان به باندینگ و استفاده از ونیرها اشاره کرد.

انجام باندینگ

باندینگ عبارتست از پوشاندن لکه‌ی دندان با استفاده از یک ماده‌ی رزین کامپوزیت، که نتایج بسیار خوبی را به همراه خواهد داشت. با این وجود کامپوزیت مورد استفاده پس از چند سال، نهایتاً لکه خواهد شد و نیاز به تعویض آن خواهد بود.

استفاده از ونیرها

استفاده از ونیرها شامل برداشتن بخشی از ساختار دندان برای ایجاد فضای کافی برای قرارگیری ونیر سرامیکی برروی سطح جلویی دندان می‌شود. معمولاً یک ونیر با کیفیت، در صورت انجام مراقبت مناسب، حداقل برای ۱۰ سال ماندگار خواهد بود و لکه نخواهد شد. ولی باید توجه داشت که در صورت برداشتن بخشی از دندان، هیچ راه بازگشتی وجود نخواهد داشت و این ونیرها باید مرتباً به صورت دوره‌ای جایگزین شوند. فلوروسیس لکه های سفید روی دندان کودکان

دکتر ماندانا حجازی
متخصص دندانپزشکی کودکان و نوجوانان – دارای بورد تخصصی، عضوو هیئت علمی دانشگاه

(ارتودنسی اطفال – فیشور سیلانت – فلوراید تراپی – فضانگهدارها – روکــش دندان شیری – عصب کشی دندان شیری – دنـدانپزشکی تحت بیهـوشی)